 |
| Νομίσματα της αρχαίας Φαλώρειας |
Ο "καποδιστριακός" Δήμος Φαλώρειας πήρε το όνομά του, από την αρχαία Φαλώρειας η οποία βρίσκεται λίγες εκατοντάδες μέτρα βορειοδυτικά της Μεγάρχης. Η Φαλώρεια ήταν αρχαία πόλη της περιοχής της Εστιαιώτιδας χώρας στη Θεσσαλία. Βρισκόταν κοντά στο Κερκέτειο Όρος, (Κόζιακας) πάνω στο λόφο «Σκούμπο», όπου σώζονται ερείπια τειχών και εκτεινόταν έως τις όχθες του ποταμού Πηνειού. Ήταν μία από τις μεγαλύτερες και ισχυρότερες πόλεις της Εστιαιώτιδας (με σημερινούς γεωγραφικούς όρους της βορειοδυτικής Θεσσαλίας), η οποία ήκμασε κυρίως κατά τους ελληνιστικούς χρόνους. Αναφέρεται από τον Στέφανο Βυζάντιο και το 198 π.Χ. την κατέλαβε ο ρωμαίος στρατηγός Τίτος Κόϊντος Φλαμινίνος, ύστερα από
απεγνωσμένη αντίσταση των κατοίκων της. Σύμφωνα με την επικρατούσα αντίληψη, η πόλη πήρε το όνομά της από το λόφο όπου είναι κτισμένη και από το κωνικό του σχήμα. Ο λόφος θυμίζει μπροστινό μέρος περικεφαλαίας, το οποίο στα Ομηρικά έπη ονομαζόταν ΄΄φάλος΄΄. Την ακμή της αρχαίας Φαλώρειας μαρτυρούν οι ιστοριογράφοι της εποχής, αλλά και τα ευρήματα που είτε βρέθηκαν τυχαία, είτε από λαθροανασκαφές στην περιοχής, μιας και δεν έχει πραγματοποιηθεί μέχρι τα τώρα, καμία οργανωμένη ανασκαφή.
Μετά την καταστροφή της Φαλώρειας ο οικισμός μεταφέρθηκε νοτιότερα στη σημερινή θέση της Μεγάρχης. Σύμφωνα με ερμηνείες το όνομα της Μεγάρχης μαρτυρεί ακριβώς τη «μεγάλη αρχή» των κατοίκων στο νέο σημείο εγκατάστασης του οικισμού. Άλλες πάλι, ερμηνείες το ανάγουν στους βυζαντινούς χρόνους, με τη Μεγάρχη να αποτελεί θέμα (διοικητικό κέντρο) της περιοχής. Το βέβαιο είναι πως η ευρύτερη περιοχή της Μεγάρχης κατοικείται αδιάλειπτα ανά τους αιώνες. Το μαρτυρεί όνομα που παρέμεινε ελληνικό. Ούτε εκτουρκίστηκε, ούτε εκσλαβίστηκε, όπως συνέβη με τα περισσότερα χωριά, Το μαρτυρούν τα ερείπια στην ανατολική πλευρά του Πηνειού, όπου υπήρχε κατά τους Βυζαντινούς χρόνους οικισμός, αλλά καταστράφηκε, πιθανότητα από τα ορμητικά νερά του ποταμού, οι μεταβυζαντινοί ναοί της (Άγιος Νικόλαος του 17ου αιώνα), το ξυλόγλυπτο τέμπλο της Αγίας Ανάληψης (1816), αλλά και τα δυο της κονάκια της τουρκοκρατίας τα οποία με δυσκολία στέκονται όρθια λόγω της εγκατάλειψης.
